Жяматрай чак баврил ххирашиву

Достоинство джамаат намаза, статьи на лакском языке

Жяматрай чак баврил ххирашиву
Достоинство джамаат намаза

Достоинство коллективной молитвы в Исламе

Жяматрай чак баврил ххирашиву

Чак баву багьлай бур мусульмансса инсаннал яла хьхьичIунмий буржирдавун. Муниву дуссар чIярусса хъиншивуртту ва барачатшивуртту. Хъиннува ххирассар фаризасса чак жяматращал баву.

Жямат-чак баву хъанай бур гужсса суннат (суннатуль-муаккад). Имам Шафиънал мазгьабрайн бувну, шяраву ягу шагьрулий жяматрай чак баву фарзуль-кифаятну ккаллиссар, кIия инсаннал буварчагу, чара бакъа буван аьркинссар. Жяматрай чак буллалимий чIявуссаксса чиригу хъунмассар.

Имам аль-Бухарил ва Муслимлул бувцусса хIадисраву увкуну бур:

«Жяматращал бувсса чаклил чири 27-ва даражалул лавайссар цалвалу бувмунилмунияр».

Кьинилун ххюлва жямат-чаклийн халкь мизитравун батIлатIиссар, мусульманнал дакIурдиву кунначIан куннал ччаву гьарза дуллалиссар. Мизитраву чак буван лагайманаха малаиктурал барашинна ва дуаь дувайссар. Имамнащал архIал чак бавхIуманая Аллагь рязи шайссар.

Идавсил [саллаллагьу алейгьи ва саллям] увкуссар:

«Шяраву ягу авлахърай шама инсан цачIун шайхту, чак жяматрай буллай бакъахьурча, ми щяйтIаннухьхьун биривссар».

МухIаммад Идавсил [саллаллагьу алейгьи ва саллям] оьрмулул тарихрава жущава бюхълай бур жямат-чаклил агьамшиву бувчIин. Маккалия Мадиналив ивзсса чIумал мунал цалчинма-цалчин цанма яхьунсса кIану ххал къабувссарча, мизит бувансса кIану тIалав бувссар. ЦIусса билаятирттайн Ислам ларсун бувкIсса асхIабтуралгу гикку мугьлат бакъа мизитру буллай байбишайсса бивкIссар.

ХIадисраву увкуну бур:

«МукьцIалва гьантлий гьарца чак имамнащал архIал  бавхIуну бувайманан Аллагьнал дулунтIиссар  кIира ххассалшиву: дуржагьрая ва мунафикьшивруя».

Ялагу Идавсил [саллаллагьу алейгьи ва саллям]  увкуну бур:

«Мунафикьнан кIюрххилмур ва хъатIанмур чаклияр захIматсса цичIав дакъассар. Миннан кIулссания ми чакру баврихсса чири, ххярк тIий бунугу бачинссия».

Цамур хIадисраву увкуну бур:

«ХъатIан чак жяматрай бувма – дачIи хьхьу эбадатрай гьан дурма кунассар, кIюрххил чак жяматрай бувма – щала хьхьу эбадатрай гьан дурма кунассар».

Вай хIадисирттава бувчIлай бур жяматрай буван ххирасса чакру – кIюрххил чак ва хъатIан чак бушиву. Аьлимтурал тIимунин бувну, яла ххирамур жямат хъанахъиссар нюжмар чак, хъирив нюжмар кьинисса кIюрххил чак, хъирив цамур кьинисса кIюрххил чак, хъирив хъатIан чак, хъирив ахттакьун чак, хъирив ахттайн чак, хъирив маркIачIан чак.

Ца багьана, оьзру бакъанува жямат-чак кьабитан ихтияр дакъассар. Жямат-чаклийн къагьан ихтияр дуссар къашавай, хъинну ккашилну, мякьну, кьанкь дусса дукра дуркуну (масала лаччи, чимус), ивкIума иссун ягу уччин багьлай, къашавайманах уруглай, сапарданийсса гьалмахтурая махъун агьлай ухьурча, гужсса гъарал лачIлай, марххала буллай бухьурча.

Аллагьнал тавфикь булуннав лях личIан къабувну жямат-чакру буллан, МухIаммад Идавсил [саллаллагьу алейгьи ва саллям]  ххуллу бувгьуну бачин.

Мухтар Ахмадов: газета Ас-Салам - №6 / 2017 г.